मंडळी आजच्या काळामध्ये कोट्यवधी लोक क्रेडिट कार्ड वापरतात, परंतु क्रेडिट कार्डशी संबंधित काही अटी व शर्ती आहेत, ज्या बहुतेक लोकांना माहिती नाहीत. क्रेडिट कार्डचा गैरवापर रोखण्यासाठी तसेच ग्राहकांच्या सुरक्षिततेसाठी रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया (RBI) व इतर नियामक संस्थांनी अनेक नियम लागू केले आहेत. म्हणून पुढच्या वेळी क्रेडिट कार्डद्वारे कोणतेही पेमेंट करण्यापूर्वी, या नियमांबद्दल अधिक माहिती जाणून घ्या.
क्रेडिट कार्ड वितरण करण्याचे नियम
1) फक्त रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया (RBI) ने मान्यता दिलेल्या बँका व वित्तीय संस्थाच क्रेडिट कार्ड वितरण करू शकतात.
2) क्रेडिट कार्ड देण्यापूर्वी बँका ग्राहकांचा क्रेडिट इतिहास व परतफेड क्षमता तपासतात.
3)ग्राहकाच्या संमतीशिवाय कोणतीही बँक क्रेडिट कार्ड जारी करू शकत नाही.
व्याजदर व शुल्काबाबतचे नियम
1) बँकेने क्रेडिट कार्डवर आकारल्या जाणाऱ्या व्याजदरांची व इतर शुल्कांची संपूर्ण माहिती ग्राहकांना स्पष्टपणे द्यावी लागेल.
2) उशिरा पेमेंट केल्यास उशिरा पेमेंट शुल्क व अधिक व्याजदर लागू शकतात.
क्रेडिट कार्ड धारकांचे हक्क व संरक्षण
1) ग्राहकांना फसवणुकीपासून वाचवण्यासाठी बँकांना कडक सुरक्षा उपाययोजना कराव्या लागतील.
2) ग्राहकांना २४x७ ग्राहक सेवा सपोर्ट प्रदान केला जातो जेणेकरून ते कोणत्याही फसव्या किंवा अनधिकृत व्यवहारांची त्वरित तक्रार बँकेकडे करू शकतील.
व्यवहार मर्यादा व पेमेंट नियम
1) प्रत्येक ग्राहकाच्या क्रेडिट स्कोअर व आर्थिक स्थितीनुसार क्रेडिट मर्यादा ठरवली जाते.
2) वेळेवर किमान देय रक्कम न भरल्यास व्याज आणि दंड लागू शकतो. ईएमआय पर्यायाचा वापर करताना, व्याजदर आणि अटी व शर्ती आगाऊ पणे जाहीर केल्या पाहिजेत.
क्रेडिट कार्ड बंद करण्याचे नियम
1) ग्राहक कधीही त्यांचे क्रेडिट कार्ड बंद करण्याची विनंती करू शकतात. बँकांना ते ताबडतोब स्वीकारावे लागेल.
2) जर ग्राहकाने क्रेडिट कार्ड वापरले नसेल तर बँक पूर्वसूचना न देता ते बंद करू शकत नाही.
3) ग्राहकांचे संरक्षण सुनिश्चित करण्यासाठी भारतात क्रेडिट कार्ड नियम लागू करण्यात आले आहेत.
कार्डधारकांना त्यांच्या क्रेडिट कार्डचा योग्य वापर करता यावा म्हणून या नियमांची माहिती असणे महत्त्वाचे आहे.
